هر مراسمی که در کشور ایران برگزار شود، آداب و رسوم خاص خود دارد که مراسم ختم نیز از این قائده مستثنی نمی‌باشد و عزیزانی که تازه عزیز از دست داده‌اند برای خوش آمدگویی به مهمانانی که برای عرض تسلیت به خدمت آنان رسیده‌اند، باید با این آداب یعنی آداب مراسم ختم و آداب مراسم ترحیم آشنا باشند.
در این مقاله در وب سایت سبزینه قصد داریم به معرفی مهم‌ترین و اساسی‌ترین آداب مراسم ختم بپردازیم و میزبانان مراسم ترحیم برای پذیرایی از مهمانان خود باید به این آداب و رسوم توجه داشته باشند.
آشنایی با آداب مراسم ختم و ترحیم
در هر مهمانی یا مجلسی، آداب خاصی وجود دارد که مراسمات ترحیم و ختم نیز از این قائده مستثنی نمی‌باشند. همچون مراسم افطاری که افطاری دادن به صورت پک افطاری و اقامه نماز از مهم‌ترین آداب آن است، مراسم ختم و مراسمات ترحیم نیز آدابی دارند که در بخش‌های مختلفی تقسیم‌بندی می‌شوند.
در ادامه این بخش از مقاله هر کدام از این آداب و رسوم را به طور مجزا مورد بررسی قرار می‌دهیم تا شما عزیزان بتوانید با آداب و رسوم مراسم ترحیم آشنا شوید.
اطلاع‌رسانی به مهمانان
از آنجایی که مراسم تدفین و ترحیم در بین ایرانیان از اهمیت بالایی برخوردار است، افراد همواره آماده هستند تا برای احساس همدردی با خانواده‌های عزیز از دست داده، در کنار آنان حضور داشته باشند که این حضور در مراسم ترحیم انجام می‌شود. برای اینکه بتوان از حضور گرم این افراد برخوردار شد، میزبانان یا نزدیکان به آنان باید بتوانند به مهمانان خود به خوبی اطلاع دهند. این اطلاع می‌تواند از طریق دهان به دهان یا از طریق مراسم دفن انجام شود که باید به خوبی انجام شود زیرا که یکی از مهم‌ترین آداب مراسم ختم به شمار می‌رود.
اطلاع‌رسانی مراسمات ترحیم از طریق چاپ برگه اطلاع‌رسانی یکی از متداول‌ترین نوع آن به شمار می‌رود که در سال‌های زیادی است که مرسوم است.
انتخاب مسجد برای مراسم ختم
یکی دیگر از اصلی‌ترین آداب مراسم ترحیم، انتخاب مسجد یا حسینیه برای مراسم ختم از دست رفتگان است. خانواده‌های میزبانان اگرچه در شرایط سختی قرار دارند اما باید مسجد یا مکان مناسبی را آماده کنند تا خانواده‌های مهمانان بتوانند در آنجا حضور داشته باشند و ابراز همدردی خود را نشان دهند.
عموماً در مسجد یا مکان برگزاری مراسم ختم اقدامات مختلفی انجام می‌شود که خواندن روضه، قرآن، دعا و… از مهم‌ترین آن‌ها به حساب می‌آید. پذیرایی در مراسم ختم نیز اهمیت بسیار بالایی دارد و باید به آن اهمیت زیادی داده شود. استفاده پک پذیرایی ترحیم یکی از متداول‌ترین و بی‌دردسرترین روش‌های پذیرایی از مهمانان در مراسم ختم می‌باشد.
انتخاب قاری قرآن و سخنران
از آنجایی که خواندن قرآن، مداحی و روضه در مراسمات تدفین مرسوم است و از مهم‌ترین آداب مراسم ختم به شمار می‌رود، انتخاب قاری و سخنران مناسب و حرفه‌ای امر مهمی است که می‌تواند مجلس ختم را به خوبی مدیریت کنند و از ایجاد هرگونه هرج و مرجی جلوگیری شود. سخنرانان در این مراسم عموماً از خاطرات عزیز از دست داده می‌گویند و با خواندن قرآن و روضه از ائمه اطهار بر مجلسه روح تازه‌ای می‌دهند.
پذیرایی در مراسم ختم
پذیرایی در مراسم ختم اهمیت فوق‌العاده بالایی دارد زیرا که پذیرایی در مراسم ترحیم نشان دهنده ادب و تشکر میزبانان از مهمانان است. پذیرایی در مراسمات تدفین و ترحیم به صورت متفاوتی انجام می‌شود و همواره یکسان نمی‌باشد. خرما و حلوا پایه‌ای‌ترین نوع پذیرایی مراسم ختم محسوب می‌شود. استفاده از پک پذیرایی ختم که انواع مختلفی دارد یکی دیگر از روش‌های پذیرایی مراسم ختم به شمار می‌رود که در آن اقلام خوراکی مختلفی همچون میوه، آبمیوه، آب و… وجود دارد.
البته ناگفته نماند که در بسیاری از شهر‌های ایران علاوه بر پک‌های میوه ختم، برخی از میزبانان در مراسمات مختلفی همچون مراسم سوم، هفتم، چهلم و… با غذا از مهمانان خود پذیرایی می‌کنند. ارائه غذا به مهمانان می‌تواند به صورت پک غذا باشد یا به صورتی ارائه شود که مهمانان در مراسم ختم غذا را میل کنند.
تزئینات مراسم ختم
یکی دیگر از مهم‌ترین آداب مراسم ختم، مربوط به تزئینات مراسم است که عموماً با گل‌آرایی و شمع‌آرایی انجام می‌شود. برای انجام این کار عموماً از گل‌ها و شمع‌های زینتی به شکلی زیبا استفاده می‌شود تا حالت سوزناکی را به مجلس دهد. شمع‌ها و گل‌ها عموماً در مکانی قرار می‌گیرند که به آن میز ترحیم می‌گویند و یکی از مواردی که باید بر روی این میز قرار بگیرد، عکس عزیز از دست رفته می‌باشد.
ارائه قرآن به مهمانان
به طور کلی در تمامی شهر‌های کشور ایران، در مراسم ترحیم به مهمانان قرآن‌های کوچکی که تنها دارای یک جز از ۳۰ جز قرآن می‌باشد به صورت موقت اهدا می‌شود تا مهمانان با تلاوت آن جز از قرآن، ثوابی را به روح در گذشته تقدیم کنند و باعث شادی و مرحمت روح آن شوند. ارائه قرآن به مهمانان یکی دیگر از مهم‌ترین آداب مراسم ختم و ترحیم به حساب می‌آید.
جمع‌بندی
اگرچه در این مقاله سعی کردیم به بررسی کامل‌ترین و مهم‌ترین آداب مراسم ختم و آداب مراسم ترحیم بپردازیم اما در نظر داشته باشید که هر یک از مناطق ایران دارای رسوماتی خاص‌تر می‌باشند که عموماً تنها متعلق به منطقه خود است. برای مثال در برخی از مناطق کشور ایران استفاده از موسیقی و برخی از ساز‌های سوزناک مانند سنتور وجود دارد که در دیگر بخش‌های کشور ایران کمی باور نکردنی به حساب می‌آید.
لازم است بدانید که اجرا آداب و رسوم مراسم ختم توسط خانواده‌های داغدار کمی سخت است و از همین رو سبزینه پک با دارا بودن کادری مجرب و کارآزموده همواره آماده میزبانی از مهمانان شما در مراسمات ترحیم را دارند تا خانواده‌های داغدار بتوانند بدون هیچ دغدغه‌ای به عزاداری و میزبانی از مهمانان بپردازند.
بدون دیدگاه